Αλλεργική δερματίτιδα στις γάτες: Αιτίες και θεραπείες

Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να προκαλέσουν δερματικά προβλήματα στις γάτες, από τους ψύλλους μέχρι τις τροφικές αλλεργίες, ενώ τα σημάδια και τα συμπτώματα πολλών παθήσεων είναι παρόμοια. Ως εκ τούτου, η διάγνωση των δερματικών παθήσεων παρουσιάζει μεγάλες δυσκολίες. Μεταξύ αυτών είναι και η αλλεργική δερματίτιδα. Στη συνέχεια, θα σας εξηγήσουμε τις συνήθεις αιτίες, τα σημεία και τα συμπτώματα, ώστε να μπορέσετε να κάνετε ακριβή διάγνωση και να επιλέξετε την καλύτερη δυνατή θεραπεία για τη γάτα σας.

Αιτίες της αλλεργικής δερματίτιδας στις γάτες

Η αλλεργική δερματίτιδα στις γάτες αναφέρεται σε μια δερματική πάθηση που προκαλείται από ένα αλλεργιογόνο. Οι τέσσερις πιο συνηθισμένες αιτίες είναι:

1. Αλλεργία στους ψύλλους

Η αλλεργική δερματίτιδα από ψύλλους, ή ΑΨΔ, είναι πολύ συχνή στις γάτες. Οι γάτες γίνονται αλλεργικές στο σάλιο του ψύλλου, το οποίο εισχωρεί στο δέρμα όταν οι ψύλλοι τρέφονται. Στις ευαίσθητες γάτες, ένα ή δύο μόνο δαγκώματα μπορεί να προκαλέσουν σοβαρό ερεθισμό. Αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να οδηγήσει σε δευτερογενή λοίμωξη, επειδή τα βακτήρια από το δέρμα μπορούν να εισέλθουν στον οργανισμό της γάτας μέσω πληγών που προκαλεί η ίδια στο δέρμα της με το ξύσιμο. Οι ψύλλοι προτιμούν την περιοχή γύρω από τη βάση της ουράς και το κεφάλι και το λαιμό, επομένως αν το πρόβλημα οφείλεται σε αλλεργία στους ψύλλους, θα παρατηρήσετε συχνά ότι συμπτώματα όπως η τριχόπτωση και οι ψώρα εντοπίζονται περισσότερο σε αυτές τις περιοχές.

Δεν απαιτείται σημαντική προσβολή από ψύλλους για να προκληθούν συμπτώματα σε μια αλλεργική γάτα, οπότε μπορεί να μην παρατηρήσετε ποτέ ψύλλους πάνω της. Οι ψύλλοι περνούν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους στα μαλακά έπιπλα του σπιτιού ενώ για να τραφούν αρκεί να πηδήξουν πάνω στη γάτα. Συνεπώς, το ότι δεν μπορείτε να τους δείτε δεν σημαίνει ότι μπορείτε να αποκλείσετε την ΑΨΔ. Ένας καλός τρόπος για να εντοπίσετε την παρουσία ψύλλων είναι να ψάξετε για ρύπους από ψύλλους στη γούνα της γάτας σας. Πρόκειται για τα περιττώματα ψύλλων που αποτελούνται από χωνεμένο αίμα. Χτενίστε το τρίχωμα της γάτας σας πάνω σε ένα λευκό χαρτί κουζίνας καισ ε περίπτωση που δείτε μαυριδερά στίγματα, βρέξτε τα με μια σταγόνα νερό. Αν πρόκειται για οικιακούς ρύπους ή λάσπη, τότε το χρώμα τους δεν θα αλλάξει. Ωστόσο, η βρωμιά από ψύλλους αφήνει έναν κόκκινο λεκέ, καθώς το αίμα απορροφάται από το χαρτί.

2. Ατοπία

Η ατοπία είναι μια αλλεργία σε πράγματα του περιβάλλοντος, όπως τα ακάρεα της σκόνης, τα ακάρεα των αποθηκών, η γύρη, τα χόρτα, τα δέντρα κ.λπ. Με την πάροδο του χρόνου, οι γάτες μπορεί να γίνουν αλλεργικές σε ένα ή περισσότερα από αυτά τα περιβαλλοντικά αλλεργιογόνα. Στην περίπτωση των εποχικών αλλεργιογόνων, όπως η γύρη, τα σημάδια μπορεί να εμφανίζονται μόνο σε ορισμένες εποχές του έτους, ενώ άλλα αλλεργιογόνα, όπως η σκόνη, μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα όλο το χρόνο.

Η ατοπική δερματίτιδα τείνει να εμφανίζεται σε νεαρές γάτες κάτω των πέντε ετών, ωστόσο μπορεί να εμφανιστεί και σε μεγαλύτερες.

Η ατοπία τείνει να προκαλεί ερεθισμό γύρω από το κεφάλι, το λαιμό και τα αυτιά, καθώς και στην κοιλιά, τα πλευρά και τα πόδια. Αποτελεί επίσης αιτία ωτίτιδας (φλεγμονή των ακουστικών πόρων). Εκτός από τα δερματικά συμπτώματα, τα εισπνεόμενα περιβαλλοντικά αλλεργιογόνα, όπως οι γύρεις, μπορούν επίσης να προκαλέσουν άσθμα στις γάτες.

3. Τροφική αλλεργία ή δυσανεξία

Οι ανεπιθύμητες τροφικές αντιδράσεις στα ζώα μπορεί να οφείλονται σε "πραγματική" αλλεργία με ανοσολογική αντίδραση σε μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη ή μια δυσανεξία, η οποία δεν είναι πραγματική αλλεργία. Τα πιο συνηθισμένα αλλεργιογόνα στις γάτες είναι το κοτόπουλο, τα γαλακτοκομικά, το ψάρι και το σιτάρι. Οι τροφικές αλλεργίες προκαλούν όλο το χρόνο δερματικά συμπτώματα καθώς επίσης και γαστρεντερικά συμπτώματα, όπως διάρροια.

4. Αλλεργίες εξ επαφής

Το λέει το όνομα. Ορισμένες αλλεργίες εκδηλώνονται όταν η γάτα σας έρχεται σε επαφή με κάτι. Για παράδειγμα: τα κλινοσκεπάσματα που πλένονται με συγκεκριμένο απορρυπαντικό ή πράγματα όπως πλαστικά μπολ φαγητού. Τα σημάδια των αλλεργιών εξ επαφής ποικίλλουν ανάλογα με το σημείο. Τα σημάδια ερεθισμού και τριχόπτωσης γύρω από το πηγούνι είναι κοινά στις αλλεργίες οι οποίες οφείλονται στο μπολ τροφίμων, ενώ άλλες περιοχές του σώματος μπορεί να επηρεαστούν από άλλες χημικές ουσίες ή αλλεργιογόνα ανάλογα με το σημείο.

Σημεία και συμπτώματα αλλεργιών στις γάτες

Οι γάτες είναι εξαιρετικές στο να διατηρούν το τρίχωμα και το δέρμα τους σε άριστη κατάσταση, οπότε μια υγιής γάτα πρέπει να έχει τρίχωμα λαμπερό, περιποιημένο και στιλπνό. Τα σημάδια πολλών δερματικών παθήσεων, συμπεριλαμβανομένης της αλλεργικής δερματίτιδας της γάτας, περιλαμβάνουν:

• Κόκκινες κηλίδες, στίγματα ή σπυράκια.
• Κρούστες, φολίδες ή πύκνωση του δέρματος.
• Τριχόπτωση.
• Ξεφλουδισμένες ή φολιδωτές κηλίδες.
• Κακοσμία του δέρματος.
• Κνησμός, ξύσιμο, γλείψιμο ή τρίψιμο.
• Υπερβολικός καλλωπισμός.
• Τριχόμπαλες, επειδή η γάτα σας καλλωπίζεται περισσότερο από το συνηθισμένο και καταπίνει την περίσσεια τριχών.
• Ηωσινόφιλα κοκκιώματα. Τα ηωσινόφιλα είναι ένας τύπος λευκών αιμοσφαιρίων που σχετίζονται με τις αλλεργικές αντιδράσεις. Σε γάτες με σοβαρές αλλεργίες, μπορεί να δείτε έντονες κόκκινες πλάκες ή μάζες γεμάτες από αυτά τα κύτταρα πάνω στο δέρμα. Συχνά φαίνονται ιδιαίτερα φλεγμονώδη και ερεθισμένα.

Διάγνωση και θεραπεία της αλλεργικής δερματίτιδας στις γάτες

Όπως αναφέραμε στην αρχή, πολλές δερματικές παθήσεις προκαλούν παρόμοια συμπτώματα, οπότε ο κτηνίατρός σας θα χρειαστεί να κάνει εξετάσεις για να αποκλείσει ορισμένες παθήσεις. Οι εξετάσεις αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν δερματική απόξεση για την ανίχνευση παρασίτων, συλλογή τριχών για την ανίχνευση μυκητιασικών λοιμώξεων όπως η δακτυλίτιδα, βιοψίες, εξετάσεις αίματος ή/και ενδοδερμική δερματική εξέταση.

Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία της αλλεργικής δερματίτιδας. Μπορεί να περιλαμβάνει τα εξής:

• Ο αυστηρός έλεγχος των ψύλλων με αποτελεσματικά προϊόντα είναι συνήθως μια σχετικά εύκολη λύση για την αλλεργική δερματίτιδα από ψύλλους. Εάν η γάτα σας έχει σπασμένο, ερεθισμένο δέρμα λόγω υπερβολικού ξυσίματος, μπορεί επίσης να της χορηγηθεί μια σειρά αντιβιοτικών και ενδεχομένως κάποια στεροειδή για να σταματήσει ο κνησμός. Ο κτηνίατρός σας μπορεί επίσης να σας συστήσει την απολύμανση του σπιτιού σας για να απαλλαγείτε από τυχόν ψύλλους που κρύβονται στα μαλακά έπιπλα.
• Η διάγνωση της ατοπίας γίνεται συνήθως αφού αποκλειστούν άλλες αιτίες και διενεργηθεί εξέταση αίματος ή ενδοδερμική εξέταση για να διαπιστωθεί ποια αλλεργιογόνα πυροδοτούν τα συμπτώματα στη γάτα σας. Στη συνέχεια, μπορείτε να κάνετε ένα ειδικό "εμβόλιο" προσαρμοσμένο σε αυτά τα αλλεργιογόνα. Αυτό ονομάζεται ανοσοθεραπεία και λειτουργεί με τη χορήγηση μικροσκοπικών δόσεων στην αρχή, οι οποίες στη συνέχεια αυξάνονται πολύ σταδιακά σε βάθος μηνών. Στόχος είναι να απευαισθητοποιηθεί η γάτα σας από τα αλλεργιογόνα. Προφανώς, οτιδήποτε μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε την έκθεση είναι επίσης χρήσιμο, όπως η εξάλειψη των ακάρεων των αποθηκών ή η απομάκρυνση των φυτών εσωτερικού χώρου τα οποία ενδεχομένως να πυροδοτούν τα συμπτώματα. Οι γάτες που λαμβάνουν ανοσοθεραπεία ανταποκρίνονται ικανοποιητικά σε ποσοστό 70-80%.
• Εάν υπάρχει υποψία τροφικής αλλεργίας, ο κτηνίατρός σας θα θελήσει να κάνει μια διαιτητικής δοκιμής εξάλειψης. Στη γάτα σας θα χορηγηθεί ειδική θεραπευτική τροφή. Αυτή ενδεχομένως να είναι υδρολυμένη, πράγμα που σημαίνει ότι οι πρωτεΐνες διασπώνται σε τόσο μικρά κομμάτια ώστε ο οργανισμός να μην τις αντιλαμβάνεται ως αλλεργιογόνα. Εναλλακτικά, ενδεχομένως να της χορηγηθεί μια δίαιτα με βάση μια νέα πρωτεΐνη, όπως πάπια ή ελάφι, που η γάτα σας δεν έχει φάει στο παρελθόν. Είναι εξαιρετικά σημαντικό η γάτα σας να τρώει μόνο αυτή την τροφή για όσο διάστημα διαρκεί η δοκιμή, η οποία μπορεί να πάρει έως και 12 εβδομάδες. Ο κτηνίατρός σας μπορεί στη συνέχεια να επαναλάβει τη χορήγηση διαφόρων τροφών στη γάτα σας για να διαπιστώσει το αίτιο, ή μπορείτε να αποφασίσετε να συνεχίσετε με τη θεραπευτική τροφή, εάν το αποτέλεσμα είναι θετικό.

Με λίγα λόγια...

Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι ορισμένες γάτες μπορεί να έχουν ταυτόχρονα πάνω από ένα δερματικό πρόβλημα. Και η υποκείμενη αιτία μπορεί να περιπλέκεται από δευτερογενείς λοιμώξεις και αυτοτραυματισμούς. Να είστε υπομονετικοί με τον κτηνίατρό σας, ενώ εκείνος καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια να βρει την αιτία της δερματικής νόσου της γάτας σας. Να ολοκληρώνετε πάντοτε τις θεραπείες που σας χορηγούνται. Αν ποτέ δεν είστε σίγουροι, απλώς ζητήστε από τον κτηνίατρό σας να σας διευκρινίσει γιατί επέλεξε τη συγκεκριμένη αγωγή.

Ακόμη και αν η αλλεργία της γάτας σας δεν είναι οφείλεται στο φαγητό, ο κτηνίατρός σας ενδέχεται να σας συστήσει να αντικαταστήσετε την τροφή της με μια ειδικά σχεδιασμένη για να βοηθά τις γάτες με οποιαδήποτε δερματική ασθένεια. Αυτές οι τροφές συμβάλλουν στην ενίσχυση της λειτουργίας του φραγμού του δέρματος και στη διατήρηση της δύναμής του. Περιέχουν απαραίτητα λιπαρά οξέα που διατηρούν το δέρμα υγιές και μειώνουν τις φλεγμονές, καθώς και πρόσθετα αντιοξειδωτικά που βοηθούν στη μείωση των κυτταρικών βλαβών.

Πολλά δερματικά προβλήματα μπορούν να έχουν εξαιρετική έκβαση με υπομονή και καλή ομαδική εργασία. Ας ελπίσουμε ότι η γάτα σας σύντομα θα απαλλαγεί από τη φαγούρα και θα ξαναβρεί τον λαμπερό, όμορφο εαυτό της.

Ελέγχθηκε από τους Δρ Hein Meyer, DVM, PhD, Dipl-ECVIM-CA και Δρ Emma Milne BVSc FRCVS.