Προβλήματα ούρησης στη γάτα: Εντοπισμός των συμπτωμάτων και των αιτιών

Τα προβλήματα με το ουροποιητικό σύστημα στις γάτες αποτελούν συχνή αιτία για επισκέψεις στον κτηνίατρο. Υπάρχουν αρκετές πιθανές αιτίες για τα προβλήματα ούρησης στις γάτες, αλλά μακράν η πιο κοινή αιτία είναι το άγχος. Παρόλο που η ζωή τους μοιάζει εύκολη, οι γάτες μπορούν να αγχωθούν πολύ εύκολα, ιδίως όταν παραμένουν κλεισμένες σε εσωτερικούς χώρους ή με άλλες γάτες. Εκτός από τα προβλήματα ούρησης, το χρόνιο άγχος μπορεί επίσης να προκαλέσει γαστρεντερικές διαταραχές, υπερβολικό καλλωπισμό και προβλήματα συμπεριφοράς. Καθώς τα προβλήματα ούρησης μπορεί να είναι ένα από τα πρώτα και πιο εμφανή σημάδια άγχους, είναι σημαντικό για τους κηδεμόνες να γνωρίζουν ποια είναι τα συμπτώματα και πώς θα βοηθήσουν τους αιλουροειδείς φίλους τους.

Πώς μπορώ να ξέρω αν η γάτα μου αντιμετωπίζει πρόβλημα ούρησης;

Όταν οι γάτες είναι ευτυχισμένες και υγιείς, χρησιμοποιούν την αμμοδόχο ή βγαίνουν έξω για να κάνουν την ανάγκη τους. Ωστόσο, εάν η γάτα σας αρχίσει να παρουσιάζει οποιαδήποτε από τις ακόλουθες συμπεριφορές, μπορεί να αντιμετωπίζει προβλήματα με την ουροδόχο κύστη ή νόσο του κατώτερου ουροποιητικού συστήματος των αιλουροειδών (FLUTD):

• σφίξιμο κατά την ούρηση
• ακράτεια / απώλεια ελέγχου της ουροδόχου κύστης
• ούρηση εκτός αμμοδόχου ή εντός σπιτιού, ενώ συνήθως κάνει την ανάγκη της έξω
• νιαούρισμα ή κραυγές κατά την προσπάθεια ούρησης
• γλείψιμο της περιοχής των γεννητικών οργάνων
• μειωμένη όρεξη

Όταν η FLUTD οφείλεται στο άγχος, συνήθως ονομάζεται ψυχοσωματική κυστίτιδα. Οι περισσότερες γάτες θα εμφανίσουν τα παραπάνω σημάδια, όταν φτάσουν στα όρια του άγχους ή όταν αντιμετωπίσουν κάποιο ιατρικό πρόβλημα. Έτσι, αν η γάτα σας κρύβεται πιο συχνά, εδείχνει λιγότερη στοργή, έχει αλλάξει τη διατροφική της συμπεριφορά ή χρησιμοποιεί την αμμοδόχο μόνο για ούρηση ή αφόδευση (όχι και για τα δύο), ίσως πρόκειται για πρώιμα σημάδια άγχους. Ωστόσο, ορισμένες γάτες μπορεί να παρουσιάσουν σημάδια προβλημάτων ούρησης και κυστίτιδας από άγχος χωρίς καμία προειδοποίηση. Μόλις μια γάτα εμφανίσει σημάδια προβλημάτων ούρησης, είναι σημαντικό να καλέσετε τον κτηνίατρό σας. Αυτές οι περιπτώσεις πρέπει πάντα να εξετάζονται από κτηνίατρο. Εάν η ουρήθρα της γάτας σας αποφραχθεί, κάτι που συμβαίνει πιο συχνά στις αρσενικές γάτες, πρόκειται για επείγον ιατρικό περιστατικό, καθώς μπορεί να προκληθεί ρήξη της ουροδόχου κύστης ή νεφρική ανεπάρκεια, εάν δεν αντιμετωπιστεί.

Εντοπίζοντας τους στρεσογόνους παράγοντες

Εάν η γάτα σας παρουσιάζει ασυνήθιστη συμπεριφορά κατά την ούρηση ή κατουράει συνεχώς εκτός της αμμοδόχου, είναι σημαντικό να εντοπίσετε τυχόν στρεσογόνους παράγοντες που ενδεχομένως επηρεάζουν τη γάτα σας. Κατά την επικοινωνία σας με τον κτηνίατρό σας για να συζητήσετε τα συμπτώματα της γάτας σας, μπορεί να σας κάνει κάποιες ερωτήσεις που θα σας βοηθήσουν να καταλάβετε τι είναι αυτό που προκαλεί άγχος στη γάτα σας, όπως:

• Υπάρχουν άλλες γάτες στο σπίτι;
• Έχει η γάτα σας πρόσβαση σε εξωτερικό χώρο;
• Πότε άρχισαν οι ασυνήθιστες συμπεριφορές κατά την ούρηση;
• Έχετε προβεί σε αλλαγές στην τροφή ή την άμμο της πρόσφατα;
• Ποιες άλλες ασυνήθιστες συμπεριφορές συνοδεύουν τα προβλήματα ούρησης;
• Υπήρξαν μεγάλες αλλαγές στο νοικοκυριό σας, όπως μια ανακαίνιση, ένα νέο κατοικίδιο (ειδικά αν πρόκειται για γάτα), ένα μωρό ή ένας θάνατος στην οικογένεια;

Ένα άλλο πράγμα που πρέπει να λάβετε υπόψη σας είναι ότι οι γάτες συχνά συντονίζονται με τα συναισθήματα των κηδεμόνων τους. Επομένως, ίσως χρειαστεί να εξετάσετε και τη δική σας κατάσταση. Αντιμετωπίζετε άγχος τον τελευταίο καιρό; Έχει αρχίσει το άγχος να διαταράσσει την καθημερινή σας ρουτίνα; Αν η καθημερινή σας ρουτίνα έχει διαταραχθεί, τότε πιθανότατα το ίδιο έχει συμβεί και με τη γάτα σας. Ο υπερβολικός ύπνος ή η έλλειψη ύπνου είναι κοινά συμπτώματα στους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν άγχος. Όταν μια γάτα αντιληφθεί αυτές τις αλλαγές, μπορεί να αρχίσει να αγχώνεται και τα συμπτώματα ίσως εκδηλωθούν στη συμπεριφορά της κατά την ούρηση.

Άγχος: βραχυπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο;

Οι μεγάλες αλλαγές στη ζωή μιας γάτας, όπως μια μετακόμιση ή η άφιξη ενός νέου κατοικίδιου στο σπίτι, μπορεί να προκαλέσουν προσωρινό άγχος. Ενώ πολλές γάτες προσαρμόζονται σε σύντομο χρονικό διάστημα, ορισμένες παραμένουν αγχωμένες, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει μεταξύ άλλων σε προβλήματα ούρησης, όπως υπερβολικός καλλωπισμός ή γαστρεντερικά προβλήματα. Εάν ο στρεσογόνος παράγοντας εντοπιστεί γρήγορα και μπορεί να επιλυθεί, τα προβλήματα ούρησης θα υποχωρήσουν γρήγορα.

Οι πιο δύσκολες περιπτώσεις άγχους αφορούν μακροχρόνιες καταστάσεις που ίσως να μην μπορούν να επιλυθούν γρήγορα και να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα ούρησης. Μακράν οι συνηθέστερες αιτίες άγχους για τις γάτες είναι η συμβίωση με άλλες γάτες και η παραμονή τους αποκλειστικά σε εσωτερικούς χώρους. Για πολλές γάτες ισχύουν και τα δύο!

Αντιμετώπιση και πρόληψη των προβλημάτων ούρησης στις γάτες

Εάν η γάτα σας βιώνει άγχος, μια επίσκεψη στον κτηνίατρο είναι απαραίτητη. Ανάλογα με τη σοβαρότητα των προβλημάτων της ουροδόχου κύστης της γάτας σας, ο κτηνίατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει φαρμακευτική αγωγή ή/και να προσαρμόσει τη διατροφή της με τη χρήση θεραπευτικής τροφής για γάτες, η οποία μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση ορισμένων προβλημάτων ούρησης και να τη βοηθήσει να ανακάμψει και πάλι. Ορισμένες από αυτές τις θεραπευτικές δίαιτες περιέχουν επίσης φυσικά συστατικά που βοηθούν στη μείωση του άγχους. Εκτός από συνταγογραφούμενη φαρμακευτική αγωγή και τροφή, ο κτηνίατρός σας μπορεί επίσης να σας υποδείξει πώς να βελτιώσετε το περιβάλλον του σπιτιού σας, ώστε να ηρεμήσουν όλες οι γάτες του σπιτιού. Εάν έχετε πολλές γάτες, θα πρέπει να έχετε ένα μπολ με τροφή και νερό επιπλέον σε σχέση με τον αριθμό γατών στο σπίτι σας και να τα τοποθετήσετε σε διάφορα σημεία του σπιτιού, ώστε να μην χρειάζεται να βρίσκονται κοντά η μία στην άλλη, όταν τρώνε και πίνουν. Το ίδιο ισχύει και για τις αμμοδόχους, αν και θα πρέπει να τοποθετούνται μακριά από τα μπολ με την τροφή και το νερό.

Μερικές φορές το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να αφιερώσετε λίγο περισσότερο χρόνο στη γάτα σας, καθώς και την αμέρηστη προσοχή σας. Επίσης, προσπαθήστε να κρατάτε την αμμοδόχο και το σπίτι πολύ καθαρά και βεβαιωθείτε ότι η γάτα σας είναι καλά ενυδατωμένη, ώστε να μειωθεί το άγχος και να περιοριστούν ή να εξαλειφθούν τα προβλήματα ούρησης. Δυστυχώς, για πολλές γάτες, η ψυχοσωματική κυστίτιδα μπορεί να χρειαστεί εβδομάδες ή μήνες για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.. Μπορεί επίσης να έρχεται και να φεύγει, οπότε ορισμένες φορές μπορεί να νομίζετε ότι έχετε ξεπεράσει το πρόβλημα και να επανεμφανίζεται. Αυτό συχνά οφείλεται σε μια αναπάντεχη πηγή άγχους, όπως οι εργασίες ανακαίνισης του σπιτιού ή ένας μεγάλος αριθμός επισκεπτών κατά τη διάρκεια των διακοπών. Αν μπορείτε να προβλέψετε αυτά τα περιστατικά, μπορείτε να συνεργαστείτε με τον κτηνίατρό σας για να βρείτε τρόπους, ώστε να μειώσετε τις επιπτώσεις κατά το δυνατόν.

Αφού εντοπίσετε τι προκαλεί άγχος στη γάτα σας κατά την ούρηση και βρείτε τρόπους να το μειώσετε, θα πρέπει να την βοηθήσετε να μάθει να διαχειρίζεται το άγχος με τον κατάλληλο τρόπο. Μην ξεχνάτε να διαχειρίζεστε και το δικό σας άγχος! Ένας άλλος τεράστιος παράγοντας για τη διαχείριση του άγχους της γάτας σας είναι η συνέπεια. Εάν γνωρίζετε ότι η ρουτίνα σας πρόκειται να αλλάξει προσεχώς ή ότι επίκειται μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή σας (μετακόμιση, νέο άτομο ή ζώο στο σπίτι σας κ.λπ.), προσπαθήστε να προετοιμάσετε τη γάτα σας, βρίσκοντας αντικείμενα και παιχνίδια που της αρέσουν. Λίγη επιπλέον περιποίηση θα τη βοηθήσει να νιώσει πιο ασφαλής και μπορεί ακόμη και να αποσπάσει την προσοχή της από τις επικείμενες αλλαγές. Επιπλέον, φροντίστε να διατηρείτε την αμμοδόχο καθαρή και βρείτε ένα ήσυχο μέρος για να χαλαρώνει η γάτα σας. Η χρήση φερομονών γύρω από την ώρα των δυνητικά στρεσογόνων γεγονότων μπορεί επίσης να είναι πολύ χρήσιμη για ορισμένες γάτες.

Εάν είστε προετοιμασμένοι για στρεσογόνες καταστάσεις και έχετε το νου σας για τα πρώτα σημάδια που δείχνουν ότι η γάτα σας είναι υπερβολικά αγχωμένη, μπορείτε να τη βοηθήσετε να αποφύγει τα προβλήματα ούρησης και να ζήσει μια πιο υγιή και ευτυχισμένη ζωή.

Ελέγχθηκε από τους Δρ Hein Meyer, DVM, PhD, Dipl-ECVIM-CA και Δρ Emma Milne BVSc FRCVS.