Παγκρεατίτιδα στους σκύλους: Συμπτώματα, αιτίες και θεραπεία

Η παγκρεατίτιδα είναι μια αρκετά συχνή πάθηση στους σκύλους και συχνά συνδέεται με περιστατικά, όπως οι επιδρομές στον κάδο απορριμμάτων και η κατάποση λιπαρών υπολειμμάτων, όπως τα υπολείμματα κρέατος. Αν και η παγκρεατίτιδα μπορεί να αποδειχθεί σοβαρή, όταν εντοπίζεται έγκαιρα και αντιμετωπίζεται, πολλοί σκύλοι αναρρώνουν σε σύντομο χρονικό διάστημα και πλήρως. Διαβάστε παρακάτω για να μάθετε περισσότερα σχετικά με την παγκρεατίτιδα, ορισμένα από τα σημάδια της και τι μπορείτε να κάνετε αν εμφανιστεί.

Τι είναι η παγκρεατίτιδα των σκύλων;

Το πάγκρεας είναι ένα πλατύ, λοβωτό όργανο που βρίσκεται στο μπροστινό μέρος της κοιλιάς κοντά στο στομάχι. Το πάγκρεας έχει δύο βασικές λειτουργίες: την παραγωγή ινσουλίνης και πεπτικών ενζύμων. Τα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη ονομάζονται ενδοκρινικό πάγκρεας. Εκείνα που παράγουν πεπτικά ένζυμα είναι γνωστά ως εξωκρινές πάγκρεας. Αυτά τα πεπτικά ένζυμα απελευθερώνονται στο έντερο για να βοηθήσουν στη διάσπαση της τροφής.

Επειδή δεν κάνουν διακρίσεις ως προς το ποια συστατικά θα διασπάσουν, το πάγκρεας διαθέτει πολλαπλούς μηχανισμούς ασφαλείας, ώστε να μην ενεργοποιούνται πρόωρα τα εν λόγω ένζυμα. Η παγκρεατίτιδα είναι μια ασθένεια στο πλαίσιο της οποίας αυτά τα μέτρα ασφαλείας αποτυγχάνουν και τα ένζυμα ενεργοποιούνται υπερβολικά σύντομα, με αποτέλεσμα να προκαλείται ουσιαστικά πέψη του παγκρέατος και φλεγμονή. Τα πεπτικά ένζυμα μπορεί επίσης να αρχίσουν να διαρρέουν στην κυκλοφορία του αίματος, με αποτέλεσμα να μεταφέρονται σε άλλα όργανα και να προκαλούν βλάβες. Συνήθως, όμως, η φλεγμονή του παγκρέατος που προκύπτει εκδηλώνεται με διάφορα σημεία και συμπτώματα, όπως έντονο πόνο, εμετό και ανορεξία.

Ο πόνος στο στομάχι μπορεί να εκδηλωθεί με υπερβολικό τέντωμα, όπου ο σκύλος μοιάζει να κάνει συνεχώς "υπόκλιση για παιχνίδι", με το κεφάλι σκυμμένο και το πίσω μέρος ανασηκωμένο. Η παγκρεατίτιδα μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, οι οποίες δεν είναι όμως πάντοτε απειλητικές για τη ζωή του ασθενή. Ωστόσο, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας εάν υποψιάζεστε ότι ο σκύλος σας τεντώνεται λόγω πόνου στο στομάχι.

Τι προκαλεί παγκρεατίτιδα στον σκύλο;

Τόσο στους ανθρώπους όσο και στα ζώα, τα ακριβή αίτια της παγκρεατίτιδας δεν είναι πλήρως κατανοητά. Ωστόσο, εκείνο που γνωρίζουμε καλά είναι ότι, ανεξαρτήτως των εκλυτικών παραγόντων, υπάρχει μια κοινή συνισταμένη που είναι η πρόωρη απελευθέρωση των πεπτικών ενζύμων.

Οι περισσότερες περιπτώσεις παγκρεατίτιδας στους σκύλους είναι ξαφνικές και οξείες και οφείλονται γενικά σε περιπτώσεις όπου ο σκύλος έχει καταναλώσει πολλές λιπαρές τροφές μονομιάς. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο κτηνίατρός σας θα είναι σε θέση να εντοπίσει ένα μεμονωμένο περιστατικό που ευθύνεται για τη ζημιά, όπως υπερβολικά λιπαρά αποφάγια και σάλτσα σε μια οικογενειακή συγκέντρωση ή μια επιδρομή στον κάδο απορριμμάτων. Υπάρχει και η χρόνια παγκρεατίτιδα, της οποίας όμως τα σημάδια ενδέχεται να είναι λίγο πιο ανεπαίσθητα.

Κλινικά σημεία της παγκρεατίτιδας στους σκύλους

Η παγκρεατίτιδα εκδηλώνεται συνήθως με εμετό, λήθαργο και πονόκοιλο, ωστόσο τα κλινικά συμπτώματα ενδέχεται να είναι πιο ασαφή. Η παγκρεατίτιδα μπορεί να είναι ήπια ή σοβαρή. Οι σκύλοι που παρουσιάζουν ήπια συμπτώματα συνήθως υποφέρουν από αφυδάτωση, δείχνουν ελαφρώς αδρανείς ή καμπουριάζουν με αφύσικο τρόπο (εξαιτίας του κοιλιακού πόνου). Ένα άλλο κλασικό σημάδι πόνου στην περιοχή του παγκρέατος είναι όταν οι σκύλοι υιοθετούν χωρίς λόγο τη στάση "υπόκλισης για παιχνίδι". Από την άλλη, στις σοβαρές περιπτώσεις, οι σκύλοι μπορεί να εμφανίσουν τα ακόλουθα κλινικά συμπτώματα:

• Αυξημένο καρδιακό ρυθμό
• Μειωμένη θερμοκρασία σώματος
• Διογκωμένη κοιλιά, γεμάτη υγρά
• Κιτρίνισμα των ματιών, του δέρματος και των ούλων
• Κοιλιακή μάζα
• Επεισόδια κατάρρευσης

Κάθε σκύλος μπορεί να εκδηλώσει παγκρεατίτιδα, ενώ οι μεσήλικες και οι ηλικιωμένοι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της πάθησης. Οι υπέρβαροι σκύλοι έχουν επίσης προδιάθεση, καθώς και οι σκύλοι που έχουν διαγνωστεί με υποθυρεοειδισμό, σακχαρώδη διαβήτη, σύνδρομο Cushing και υπερλιπιδαιμία, σύμφωνα με το δίκτυο Veterinary Information Network. Ορισμένες φυλές, όπως Γερμανικοί ποιμενικοί, είναι επίσης πιο επιρρεπείς στην ανάπτυξη χρόνιας παγκρεατίτιδας. Αυτή η φυλή είναι επίσης επιρρεπής σε ένα άλλο παγκρεατικό πρόβλημα που ονομάζεται εξωκρινής παγκρεατική ανεπάρκεια (ΕΠΑ). Αυτό συμβαίνει όταν το πάγκρεας δεν παράγει αρκετά πεπτικά ένζυμα με αποτέλεσμα τα ζώα να μην μπορούν να χωνέψουν αποτελεσματικά την τροφή. Αυτό συνεπάγεται απώλεια βάρους και κακή φυσική κατάσταση, παρόλο που ο σκύλος τρώει ασταμάτητα. Ενώ η ΕΠΑ μπορεί να εμφανιστεί από μόνη της, μπορεί επίσης να προκληθεί από χρόνια παγκρεατίτιδα λόγω βλάβης των κυττάρων, οπότε τα δύο συχνά συνδέονται.

Τα Σνάουζερ μινιατούρα, Κόκερ Σπάνιελ, Γιόρκσαϊρ τεριέ, Σίλκυ τεριέ και Μίνι Κανίς διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο οξείας παγκρεατίτιδας. Μπορεί να προσβληθούν τόσο τα αρσενικά όσο και τα θηλυκά. Αν και κάθε σκύλος μπορεί να αναπτύξει παγκρεατίτιδα, ο καλύτερος τρόπος για να αποτρέψετε την ανάπτυξη αυτής της σοβαρής πάθησης είναι να αποφύγετε τη σίτιση με λιπαρά αποφάγια και λιχουδιές.

Διάγνωση της παγκρεατίτιδας στους σκύλους

Η διάγνωση της παγκρεατίτιδας μπορεί να είναι αρκετά περίπλοκη, καθώς τα κλινικά συμπτώματα είναι ασαφή. Ο κτηνίατρός σας ενδέχεται να σας προτείνει διάφορες εξετάσεις αίματος, καθώς και την πραγματοποίηση απεικονιστικών εξετάσεων, όπως:

• Ένα πλήρες, γενικό πακέτο αιματολογικών εξετάσεων για την αναζήτηση άλλων ασθενειών με παρόμοια συμπτώματα
• Μια εξέταση αίματος για την ανοσολογική αντίδραση της παγκρεατικής λιπάσης, ή cPLI. Πρόκειται για ένα ένζυμο που παράγεται μόνο στο πάγκρεας. Η φλεγμονή της παγκρεατίτιδας προκαλεί τη διαρροή αυτού του ενζύμου στο αίμα, οπότε αποτελεί συνήθως μια αξιόπιστη διαγνωστική εξέταση.
• Ένα υπερηχογράφημα κοιλίας για την αναζήτηση διευρυμένου, διογκωμένου παγκρέατος. Εάν ο κτηνίατρός σας δεν διαθέτει την απαραίτητη συσκευή υπερήχων, μπορεί να παραπέμψει το σκύλο σας σε ειδικό κτηνίατρο για την εξέταση αυτή. Λίγοι κτηνίατροι, συνήθως σε εξειδικευμένα κέντρα, πραγματοποιούν βιοψία του παγκρέατος για να κάνουν οριστική διάγνωση. Ωστόσο, επειδή στην πράξη σπάνια γίνονται βιοψίες, η διάγνωση της παγκρεατίτιδας είναι συχνά υποθετική.

Θεραπεία για την παγκρεατίτιδα του σκύλου

Οι σκύλοι με οξεία παγκρεατίτιδα συνήθως χρειάζονται νοσηλεία για θεραπεία με υγρά, φάρμακα για τον πόνο και τον εμετό και άλλη υποστηρικτική φροντίδα. Είναι επίσης σημαντικό να αρχίσουν να τρώνε το συντομότερο δυνατό μόλις σταθεροποιηθεί η κατάστασή τους, καθώς αυτό έχει αποδειχθεί ότι επιταχύνει την ανάρρωση. Καθώς αυτοί οι σκύλοι συνήθως δεν αισθάνονται καλά και, όπως είναι λογικό, μπορεί να μην έχουν ιδιαίτερη όρεξη, ο κτηνίατρός σας μπορεί να σας συστήσει την τοποθέτηση ενός προσωρινού σωλήνα σίτισης για να διασφαλίσει την κάλυψη των θερμιδικών τους αναγκών μέχρι να έχουν περισσότερο χρόνο να αναρρώσουν. Ενώ οι περισσότεροι σκύλοι αναρρώνουν επιτυχώς από επεισόδια οξείας παγκρεατίτιδας, η ασθένεια αυτή μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή και η κατάσταση να επιδεινωθεί γρήγορα παρά τη χορήγηση άμεσης και ενδεδειγμένης θεραπείας. Τα παυσίπονα αποτελούν σημαντικό μέρος της θεραπείας, καθώς η πάθηση είναι ιδιαίτερα επώδυνη... Εάν ο κτηνίατρός σας υποπτεύεται παγκρεατίτιδα, μπορεί να σας συστήσει να μεταβείτε σε μια εξαιρετικά εύπεπτη, χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά τροφή για να αποτρέψετε επαναλαμβανόμενα επεισόδια ή εξάρσεις.

Μακροπρόθεσμες προοπτικές

Η πρόβλεψη της πρόγνωσης για σκύλους με παγκρεατίτιδα αποτελεί πρόκληση. Οι περισσότεροι σκύλοι ανακάμπτουν και ξεπερνούν την ασθένεια αυτή, εκτός αν βρίσκονται ήδη σε εξαιρετικά άσχημη κατάσταση όταν φτάσουν στο κτηνιατρείο. Ωστόσο, αν ο σκύλος σας χρειαστεί να παραμείνει σε κλινική για μεγάλο χρονικό διάστημα, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι δεν θα ανακάμψει από αυτή την ασθένεια. Τα καλύτερα αποτελέσματα συνδέονται με την άμεση κτηνιατρική παρέμβαση, οπότε αν εντοπίσετε κλινικά συμπτώματα παγκρεατίτιδας, μην περιμένετε να δείτε αν θα υποχωρήσουν μόνα τους.

Η πρόγνωση για σκύλους με πιο ήπια οξεία ή χρόνια παγκρεατίτιδα είναι γενικά καλύτερη, ιδίως αν γίνουν μερικές αλλαγές στον τρόπο ζωής. Ο κτηνίατρός σας ενδεχομένως να σας συστήσει τη μετάβαση σε τροφές με χαμηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και λιπαρά (καθώς και τα δύο είναι ισχυρά διεγερτικά της παγκρεατικής έκκρισης), καθώς και την προσθήκη αντιοξειδωτικών και την υιοθέτηση ενός προγράμματος για την υποστήριξη ενός υγιούς βάρους. Ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι κατά καιρούς ενδέχεται να εκδηλώνονται εξάρσεις, ακόμη και με καλή ανταπόκριση στο θεραπευτικό σχέδιο του κτηνιάτρου σας. Με λίγη υπομονή και συνεργασία με τον κτηνίατρό σας, καθώς και με την ικανότητα να αναγνωρίζετε τα πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια του προβλήματος, θα δώσετε στο σκύλο σας μια μεγάλη ευκαιρία για μια σπουδαία ευκαιρία για μια σχετικά φυσιολογική, υγιή ζωή.