Παθήσεις και φροντίδα των δοντιών στις γάτες

Οδοντική νόσος των αιλουροειδών: περί τίνος πρόκειται;

Η φροντίδα των δοντιών της γάτας είναι δύσκολη υπόθεση, γι' αυτό και τα προβλήματα οδοντικής υγείας στις γάτες είναι συνηθισμένα. Στην πραγματικότητα, η έρευνα δείχνει ότι στην ηλικία των δύο ετών περίπου, το 70% των γατών εμφανίζουν κάποια σημάδια οδοντικής νόσου. Τα προβλήματα συνήθως ξεκινούν με τη συσσώρευση πλάκας που σκληραίνει και σχηματίζει πέτρα. Εάν δεν αφαιρεθεί, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ουλίτιδα, μια επώδυνη κατάσταση που χαρακτηρίζεται από φλεγμονή των ούλων, η οποία τελικά μπορεί να οδηγήσει σε περιοδοντική νόσο. Οι γάτες μπορεί να χάσουν δόντια και να είναι επιρρεπείς σε λοιμώξεις. Αυτά τα βακτήρια μπορούν να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος και να προκαλέσουν προβλήματα σε άλλα σημεία του σώματος, όπως η καρδιά και τα νεφρά.

Τι προκαλεί οδοντική νόσο στις γάτες;

Η πλάκα, μια άχρωμη μεμβράνη στα δόντια της γάτας σας, είναι ο υπεύθυνος για την κακή αναπνοή και την ασθένεια των ούλων. Η πλάκα προκαλείται από βακτήρια που αναμειγνύονται με τα σακχαρούχα συστατικά των τροφίμων. Πρόκειται για την ίδια ακριβώς διαδικασία που παρατηρείται και στους ανθρώπους. Μπορούμε να αφαιρέσουμε την πλάκα με το βούρτσισμα. Ωστόσο, επειδή η γάτα σας δεν βουρτσίζει τα δόντια της όπως εσείς, η πλάκα μπορεί να οδηγήσει σε συσσώρευση πέτρας. Η πέτρα είναι το αποτέλεσμα της μη απομάκρυνσης της πλάκας που σκληραίνει και σταδιακά γίνεται όλο και πιο παχιά. Σχηματίζει ένα σκληρό κιτρινωπό στρώμα στα δόντια, ιδίως στη γραμμή των ούλων. Αυτή η συσσώρευση ερεθίζει τα ούλα, προκαλώντας οίδημα, ερυθρότητα και φλεγμονή - γνωστή και ως ουλίτιδα. Αν δεν αντιμετωπιστεί, η γάτα σας μπορεί να αναπτύξει περιοδοντική νόσο, η οποία μπορεί να καταστρέψει τα ούλα και τους ιστούς που στηρίζουν τα δόντια.

Υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στην εμφάνιση προβλημάτων υγείας των δοντιών στις γάτες. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται οι εξής:

Διατροφή: Η χορήγηση κολλώδους τροφής στις γάτες μπορεί να επιφέρει ταχύτερη συσσώρευση της πλάκας.

Φυλή: Ορισμένες φυλές, όπως οι Σιαμαίες και οι Περσικές, είναι πιο επιρρεπείς σε αυτό το πρόβλημα.

Οι οδοντικές παθήσεις μπορούν να προληφθούν και να θεραπευτούν στις περισσότερες περιπτώσεις. Το να διατηρείτε τα δόντια και τα ούλα της γάτας σας καθαρά και υγιή μπορεί να μοιάζει δύσκολη υπόθεση. Ωστόσο, αν ξεκινήσετε όταν η γάτα σας βρίσκεται ακόμη σε μικρή ηλικία και συνηθίσει, το βούρτσισμα μπορεί να γίνει τόσο μέρος της ρουτίνας της, όσο και της δικής σας. 

Το πρώτο βήμα είναι να ζητήσετε από τον κτηνίατρό σας να ελέγξει τα δόντια της γάτας σας για να διαπιστώσει αν μπορεί να υπάρχει ήδη κάποιο πρόβλημα που απαιτεί επαγγελματική φροντίδα. Μόλις τα δόντια της γάτας σας καθαρίσουν και επανέλθουν σε μια ικανοποιητική κατάσταση, τότε μπορείτε να ξεκινήσετε την οδοντική υγιεινή στο σπίτι. Ο κτηνίατρός σας θα είναι σε θέση να σας συμβουλεύσει σχετικά με το τακτικό βούρτσισμα των δοντιών της γάτας σας (ναι, μπορείτε να το κάνετε σε σπίτι με πολλές γάτες). Πολλές γάτες δέχονται με ευχαρίστηση τον καθαρισμό των δοντιών τους, όταν υιοθετούμε μια ήπια προσέγγιση και δείχνουμε λίγη υπομονή. Ο κτηνίατρος σας μπορεί να σας κάνει μια επίδειξη. Όπως θα δείτε στη συνέχεια, σε περίπτωση που δεν μπορείτε με τίποτα να βουρτσίσετε τα δόντια της γάτας σας, υπάρχουν ειδικές τροφές που έχουν σχεδιαστεί για να καθαρίζουν τα δόντια της γάτας σας για εσάς.

Πάσχει η γάτα μου από οδοντική νόσο;

Εάν η γάτα σας έχει προβλήματα οδοντικής υγείας, συνήθως το πρώτο πράγμα που θα παρατηρήσετε είναι η κακοσμία του στόματος. Εάν παρατηρήσετε κάποιο από τα παρακάτω σημάδια στη γάτα σας, επικοινωνήστε με τον κτηνίατρό σας για μια πλήρη εξέταση, καθώς αυτό μπορεί να σημαίνει ότι η γάτα σας αντιμετωπίζει οδοντιατρικό πρόβλημα:

• Κακοσμία του στόματος
• Πληγές στο στόμα
• Δυσκολεύεται να φάει ή μοιάζει να θέλει, αλλά απομακρύνεται
• Χαλαρά δόντια ή απώλεια δοντιών
• Χτύπημα του στόματος με το πόδι ή τρίψιμο
• Αιμορραγία των ούλων
• Κίτρινη ή καφέ πέτρα στα δόντια
• Υπερβολικά σάλια
• Ατημέλητο τρίχωμα - οι γάτες με πόνο στο στόμα μπορεί να διακόψουν την αυτο-περιποίηση.

Η σημασία της διατροφής

Η τροφή της γάτας σας παίζει σημαντικό ρόλο στη συνολική υγεία και ευεξία της, καθώς και στην υγεία των δοντιών της. Οι υψηλής ποιότητας τροφές για γάτες μπορούν να υποστηρίξουν το ανοσοποιητικό σύστημα και να βοηθήσουν στην αποφυγή λοιμώξεων. 

Υπάρχουν ορισμένες ξηρές τροφές που είναι σχεδιασμένες με ειδικές ίνες, σε κροκέτα μεγαλύτερου μέγεθους. Αυτό σημαίνει ότι, ενώ η γάτα σας μασάει την τροφή, οι ειδικά ευθυγραμμισμένες ίνες καθαρίζουν τα δόντια της. Αυτές οι τροφές μπορούν να κάνουν τεράστια διαφορά στην οδοντική υγεία μακροπρόθεσμα.

Να θυμάστε ότι δεν πρέπει ποτέ να αλλάζετε την τροφή της γάτας σας χωρίς να συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας. Θα πρέπει πάντα να την αλλάζετε σταδιακά σε διάστημα 5-7 ημερών για να αποφύγετε στομαχικές διαταραχές ή την απόρριψη της τροφής. Είναι επίσης σημαντικό να μην χρησιμοποιείτε τις τροφές για τη φροντίδα των δοντιών, εάν το πρόβλημα της γάτας σας ξεπερνά την ελαφριά συσσώρευση οδοντικής πλάκας. Εάν εμφανίζει πέτρα ή ουλίτιδα, θα πρέπει πρώτα να καθαριστούν σωστά τα δόντια της και να τρώει μόνο μαλακές τροφές μέχρι να υποχωρήσουν ο πόνος και η φλεγμονή.

Σύνοψη

Όπως πάντα, όσον αφορά την υγεία, η πρόληψη είναι πολύ καλύτερη από τη θεραπεία. Αν πάρετε ένα γατάκι, ξεκινήστε μια ρουτίνα καθαρισμού των δοντιών από την αρχή. Όσο πιο νωρίς ξεκινήσετε, τόσο πιο εύκολο θα είναι για εσάς και τη γάτα σας. Ποτέ μην χρησιμοποιείτε ανθρώπινη οδοντόκρεμα - η γεύση της δεν αρέσει σε πολλά ζώα, ενώ είναι σχεδιασμένη για να δημιουργεί αφρό και να φτύνεται. Φροντίστε να χρησιμοποιείτε πάντα μια οδοντόκρεμα ειδικά σχεδιασμένη για γάτες.

Αν η γάτα σας είναι μεγαλύτερης ηλικίας, ποτέ δεν είναι αργά. Ζητήστε από τον κτηνίατρό σας να ελέγξει τα δόντια της και να τα καθαρίσει, εάν είναι απαραίτητο. Να θυμάστε ότι το τακτικό βούρτσισμα είναι ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος πρόληψης των οδοντικών ασθενειών τόσο στις γάτες, όσο και στους ανθρώπους. Μην απελπίζεστε όμως αν η πολυάσχολη ζωή σας ή η ιδιοσυγκρασία της γάτας σας μπουν εμπόδιο στις καλές σας προθέσεις. Ζητήστε από τον κτηνίατρό σας να σας προτείνει ειδικές τροφές που μπορεί να κάνουν τη ζωή και των δύο πιο εύκολη!

Ελέγχθηκε από τους Δρ Hein Meyer, DVM, PhD, Dipl-ECVIM-CA και Δρ Emma Milne BVSc FRCVS.